Reflektory LED – kwestie prawne i przydatne wskazówki dotyczące wymiany

Po co wymieniać oświetlenie w samochodzie?

Dioda LED (light emitting diode) ma wiele zalet zarówno w porównaniu do tradycyjnej żarówki, jak i do bezpośredniego konkurenta – reflektora ksenonowego. LED-y mają żywotność kilkudziesięciu tysięcy godzin, a dzięki wysokiej wydajności zużywają mniej energii elektrycznej przy tej samej mocy. Najważniejsze jest jednak to, że korzyści z zastosowania reflektorów LED przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa zarówno kierowcy, jak i innych uczestników ruchu. Zwłaszcza osoby nadjeżdżające z naprzeciwka będą wdzięczne za zastosowanie LED-ów. Ze względu na rozproszenie światła na kilka źródeł, reflektory LED nie stwarzają problemu z oślepianiem. Nawet przypadkowe włączenie świateł długich nie powinno rozpraszać innym uczestnikom ruchu.

Początek nowej technologii

Nowsze samochody wyższej klasy są niekiedy wyposażone w wielowiązkowe reflektory LED. Składają się one z aż 36 modułów sterowanych przez komputer, który odbiera dane z małej kamery. Te informacje pozwalają reflektorom na rozpoznawanie rond i automatyczne dostosowywanie oświetlenia lub wyłączanie świateł drogowych w przypadku nadjeżdżających pojazdów.

Obecnie systemy te dostępne są tylko w bardzo luksusowych wersjach wyposażenia, jednak całkiem prawdopodobne, że z uwagi na bezpieczeństwo już niedługo staną się standardem. 

Wady LED-ów

Wadą reflektorów LED jest stosunkowo wysoka cena. Nawet biorąc pod uwagę długą żywotność, diody LED są zawsze droższe niż standardowe żarówki z oprawą H3 lub nawet oświetlenie ksenonowe. LED-y wytwarzają znacznie mniej ciepła resztkowego i choć z jednej strony jest to zaleta, to może powodować problemy. Ewentualna wilgoć zbierająca się w reflektorze i powodująca zniekształcenia, nie odparowuje tak szybko, jak w zwykłych lampach. Można to zignorować, o ile zastosuje się odpowiednie uszczelnienie.

Z czasem LED-y mogą delikatnie pulsować. Dzieje się tak np. w momencie, gdy system nie jest w stanie poprawnie odczytać danych (uszkodzenie czy ubrudzenie kamer), lub gdy same reflektory uległy uszkodzeniu. W dłuższej perspektywie jest to niezwykle uciążliwe, chociaż efekt ten jest minimalizowany przez producentów, którzy dostarczają coraz to nowszych rozwiązań. Gdy jednak i one zawiodą, wtedy będzie konieczna wymiana reflektorów. 

Kiedy można wymienić reflektory LED?

Warto pamiętać o tym, że reflektory są istotne dla bezpieczeństwa i nie są używane tylko w nocy. W przypadku LED-ów uznaje się, że:

1. Samochody fabrycznie wyposażone w reflektory LED (niezależnie od ich umiejscowienia i funkcji) są dopuszczone do ruchu;
2. Wymiana reflektorów LED może dotyczyć tylko pojazdów, które posiadają systemy do ich obsługi;
3. Jeśli podczas produkcji auta nie zamontowano w nim reflektorów LED, a jedynie lampy na standardowe żarówki, to nie można ich wymienić na LED;
4. Stacja kontroli pojazdów powinna sprawdzić, czy oświetlenie zastosowane w samochodzie zgadza się z tym, które było w nim zamontowane fabrycznie.

Oznacza to, że polskie prawo uznaje za nielegalne samodzielną wymianę zwykłych żarówek na LED. Zakaz ten dotyczy:

• reflektorów głównych,
• kierunkowskazów,
• świateł pozycyjnych.

Niezgodne z przepisami jest jakiekolwiek ingerowanie w działanie reflektora, który został oryginalnie zamontowany w danym samochodzie. W razie jakichkolwiek awarii może być on jedynie wymieniony na taki sam rodzaj.

Zobacz też popularne kształty lamp LED:

Jeśli jednak chce się zmodernizować stary reflektor LED lub też wykorzystać nowsze rozwiązania, to musisz pamiętać o kilku kolejnych kwestiach dotyczących koloru i ustawienia światła.

Nie ma określonych wartości dla diod LED jeśli chodzi o wydajność (w przeciwieństwie do tradycyjnych żarówek). I tak żarówka H1 może osiągnąć maksymalnie 1150 lumenów, podczas gdy H8 może mieć ok. 800 lumenów. Jednak w przypadku LED-ów natężenie światła nie ma większego znaczenia, ponieważ diody mogą automatycznie zmieniać swoje ustawienia w zależności od np. warunków atmosferycznych.

Tuningowe reflektory LED

Diody LED nie tylko zapewniają dłuższą żywotność reflektora, lepszą widoczność, odpowiednie oświetlenie czy dopasowanie do zmieniających się warunków atmosferycznych. Można je jeszcze swobodnie kształtować, dzięki czemu prezentują się one o wiele atrakcyjnej niż tradycyjne żarówki. Widziałeś już wyżej popularne krztsłty — Angel Eyes i Devil Eyes.  

Na scenie tuningowej pojawił się trend wykorzystujący zalety technologii LED do modernizowania świateł do jazdy dziennej (nie należy ich mylić ze światłami mijania!). Ze względu na ich ograniczone znaczenie dla bezpieczeństwa, nie są one tak surowo regulowane prawnie i mogą przybierać wieloraki kształt. Dozwolone są odstępstwa od standardowego projektu, jednak trzeba pamiętać o kilku kwestiach. Tuning świateł do jazdy dziennej nie może wpływać na oryginalną budowę reflektora, muszą posiadać homologację, a dodatkowo światło generowane przez diody musi być:

• białe,
• o odpowiednim natężeniu,
• umieszczone pod głównymi lampami.

Reflektory LED – FAQ

Dlaczego korzystanie z LED-ów jest korzystne?

Reflektory LED mają:

• znacznie dłuższa żywotność;
• tę samą wydajność świetlną przy niższym zużyciu energii;
• znikomy efekt oślepiania.

Czy LED-y mają jakieś wady?

Do wad reflektorów LED-owych zalicza się:

• wysoką cenę zakupu;
• częściową niekompatybilność ze starszymi systemami zasilania;
• efekt „pulsowania”, który może pojawić się po długim czasie użytkowania.

Czy reflektory LED są legalne?

Przy wymianie lub modernizacji reflektorów na LED-y trzeba pamiętać o kilku kwestiach prawnych:

• reflektory są wyposażeniem istotnym dla bezpieczeństwa i podlegają surowym przepisom prawnym;
• barwy światła są regulowane, podobnie jak ich jasność;
• wymiana reflektora jest legalna wtedy, gdy samochód ma fabrycznie stworzone systemy do obsługi LED-ów;
• prowadzenie samochodu bez wymaganej homologacji skutkuje wysokimi mandatami i unieruchomieniem pojazdu.

Jak trudna jest wymiana reflektora?

Sama wymiana reflektorów jest prostym zadaniem, do którego wykonania nie potrzeba specjalistycznej wiedzy czy narzędzi. Należy tylko pamiętać, że:

• jeśli kupuje się zestaw do konwersji, to wymieniona zostanie cała obudowa wraz z lampami;
• trzeba zwrócić uwagę na właściwe dopasowanie i absolutną szczelność;
• w przypadku modernizacji reflektorów LED oryginalna obudowa pozostaje w samochodzie;
• jeśli dla danego modelu samochodu dostępne są reflektory LED, zasilanie prądowe jest ogólnie kompatybilne;
• w starszych modelach samochodów często potrzebny jest adapter lub transformator;
• zawsze trzeba postępować zgodnie z instrukcją montażu dostarczoną przez producenta;

Czy reflektory LED nadają się do tuningu?

Lampy LED prezentują się znacznie lepiej od tradycyjnych modeli, dlatego wiele reflektorów przeznaczonych do tuningu dostępnych jest również w wersji LED. Trzeba jednak pamiętać, że legalna zmiana wyglądu dotyczy tylko świateł do jazdy dziennej. Takie reflektory muszą mieć homologację i posiadać niezbędne certyfikaty.